[0331] Luz Pozo Garza, o feminismo na poesia galega

Nascida em Ribadeo, Lugo, em 1922, de seu verdadeiro nome Dolores Elvira Pozo Garza, é uma veterana das letras galegas. Professora e poeta bilingue. O pai, membro da Izquierda Republicana, foi preso pelos falangistas duante a Guerra Civil de Espanha e o irmão foi morto na frente de Jaca. Viveu durante algum tempo em Marrocos (Larache). Fundadora da revista “Nordés” e promotora da revista “Clave Orion”. Poemário marcadamente feminista.

ANXOS CON PATÍNS BRANCOS NA PRAZA DE O GROVE

Andei as rúas doutros anos na vila mariñeira
Os vieiros que circunvalan espacios misteriosos

Meditei na ponte veneciana
No camiño iniciático
que leva á illa do tesouro
inda por descubrir

Por debaixo pasaban as ondas coma a vida
musitaban as aves as puras letanías
dunha levitación non aprendida

En procura de ti
xurdía a cegadora presencia da Lanzada
en liñas sinuosas que se ofrecen intactas
coma unha harpa
que fire o corazón de emoción sideral
Mística

Soaban as palabras de amor e mais a morte
Non aprendín aínda a escoitalas sen pranto?

?pero ninguén me viu chorar
agás dúas meniñas na praza do concello
cando lía eu a prensa
na apoiatura dun bloque de granito tallado:

Viñeron xunta min
Con patíns brancos
Con palabras purísimas de rula
Con ollos de solsticio
Con esguince de arcanxos
Con azas a porfía?

Un Anxo iniciativo. Outro moderador
Preguntáronme o nome
Preguntáronme a tabla de multiplicar
Os ríos de España
As fontes de enerxía

(Non sei se me aprobaron)

Dixéronme que viñan onda min porque me vían igual ca/
rula solitaria: ?si no es la tortolica que está
viuda y con dolor?

Non sabían os anxos
que estou aprendendo a vivir?


AGORA QUE REGRESA A PRIMAVERA

Agora que regresa a primavera
por riba de Seivane nas terras de Abadín
e vai deixando sámago nos bimbios.

Agora que retornan as floracións antigas
e unha bris delicada fragmento de escritura
vai liberando a alma.

Agora me decato da presencia do amigo
cando as aves concertan o equinoccio celeste
e os bois en Lamanide
levan na cornamenta unha roda solar.

Atrás quedou a aldea
a páxina purísima escrita en neve
o principio da patria
a pureza inocente que respiran os nenos
e dá tempero a alma.

¿Lémbraste, meu amigo?
A luz deixaba formas de saudade
e a frescura das pedras
podía modular os ámbitos do río
lámina impresionista na mañá fuxidía.
Era o tempo
en que as rapazas novas apañaban nos fieitos.

Lembraraste ás vegadas da mudanza das follas
dos espacios marcados por unha chuvia límpida
da textura da frol rosada das silveiras
da imprecisa distancia que vai da vida á morte
aló por Vilarente.
O serán descendía coma un palio
sobre das terras de Mondoñedo
no tempo dos hexámetros latinos.

Era a consagración da primavera
na materia das árbores na ledicia do vértigo
na memoria das églogas:
Silvestrem tenui Musam meditaris avena.
Viña a palabra nova
na fábula do amor no principio da música
no esplendor imprevisto das maceiras.
Chegaría unha carta de Virxilio:
Sunt nobis mitia poma.

Fuxían as escuras peonías
lonxe do corazón adolescente:
Aínda non entraras nos palafitos da morte.